انواع صورتحساب الکترونیکی سامانه مؤدیان

با توجه به قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان و صدور صورتحساب الکترونیکی و ارسال آن به سامانه مودیان از ابتدای سال 1402، صورتحساب های ارسالی در چهار موضوع اصلی، اصلاحی، ابطالی و برگشتی  دسته بندی شده اند. از آنجایی که استفاده از هر یک از انواع صورتحساب شرایط خاصی دارد، توجه به موارد زیر اهمیت بسزایی دارد:

صورتحساب اصلی فروش
اولین صورتحساب الکترونیکی است که با انجام هر معامله صادر و به سامانه مودیان ارسال میشود، صورتحساب اصلی فروش نامیده میشود.

صورتحساب الکترونیکی اصلاحی
چنانچه پس از صدور صورتحساب اصلی فروش نیاز به اصلاح اقلام اطلاعاتی صورتحساب به غیر از اقلام اطلاعاتی  اصلی مربوط به خریدار شامل: شماره اقتصادی، شناسه ملی/ شماره ملی/شناسه مشارکت مدنی/کدفراگیر اتباع غیر ایرانی خریدار و همچنین اطلاعات مربوط به قلم کالا/خدمت شامل: شناسه کالا/خدمت باشد، صادرکننده صورتحساب الکترونیکی میبایست صورتحساب جدید(اصلاحی)که حاوی شماره منحصر به فرد  مالیاتی صورتحساب مرجع است را صادر و به سامانه مؤدیان ارسال نماید. در صورتحساب اصلاحی کلیه اطلاعات صورتحساب الکترونیکی مرجع به همراه اصلاحات آن درج میگردد.این صورتحساب در صورتی که از نوع اول باشد، همانند صورتحساب اصلی نیازمند تایید خریدار بوده و در غیر اینصورت نیازی به تایید ندارد.

جمع بندی: اقلام فرعی در فاکتور اصلاحی که قابل ویرایش می باشد شامل: تخفیف، نرخ ارزش افزوده، نقد و نسیه بودن و ... است.
⛔اگر می خواهید نوع و الگوی صورتحساب، اقلام اطلاعاتی مرتبط با خریدار و شناسه کالا یا خدمت را اصلاح کنید، به هیچ وجه از صورتحساب اصلاحی استفاده نکنید. برای اصلاح این موارد باید صورتحساب باطل شود و صورتحساب جدید را صادر نمایید.
⛔ برای یک صورتحساب اصلاحی، در صورتی که از آن استفاده نشده باشد، می توان صورتحساب اصلاحی صادر نمود؛ مشروط بر آنکه وضعیت صورتحساب مرجع تایید باشد.
⛔ در صورت افزایش مقادیر کالا، می توان هم صورتحساب اصلی صادر نمود و هم می توان صورتحساب اصلاحی صادر نمود.

صورتحساب الکترونیکی ابطالی
چنانچه پس از صدور صورتحساب اصلی فروش یا صورتحساب الکترونیکی اصلی، اصلاحی و برگشت از فروش شروط زیر برقرار باشد، صادر کننده صورتحساب با ارجاع به صورتحساب مرجع که حاوی شماره منحصر به فرد مالیاتی است نسبت به ابطال صورتحساب در سامانه فروشگاهی اقدام می کند:
1- تغییر اطلاعات مرتبط با خریدار
2-بازگشت تمام اقلام موجود در صورتحساب
3- احراز عدم تحقق معامله بر اساس اسناد و مدارک مثبته
4- اشتباه در ثبت تاریخ معامله
شرایط صدور صورتحساب ابطالی
روی صورتحساب "مرجع با هر وضعیت" و یا "ارجاعی با وضعیت در انتظار  واکنش" می توان صورتحساب ابطالی صادر نمود. لازم به ذکر است:
الف. امکان صدور صورتحساب ابطالی روی صورتحساب مرجع در صورتی میسر است که صورتحساب ارجاعی آن در وضعیت در انتظار واکنش/رد شده باشد.
ب. چنانچه صورتحساب ارجاعی در وضعیت تایید شده باشد، صورتحساب مرجع آن ابطالی محسوب  شده و از آن نمی توان مجدد به عنوان صورتحساب مرجع استفاده نمود.
⛔پس از ابطال صورتحساب الکترونیکی، امکان صدور صورتحساب الکترونیکی اصلاحی برای آن صورتحساب وجود ندارد. شرط ابطال صورتحساب الکترونیکی، عدم بهره برداری از آن در امور تجاری و پرونده های مالیاتی است. به عبارتی صدور صورتحساب الکترونیکی به منزله بسته شدن صورتحساب صادر شده می باشد.
⛔ امکان استفاده از صورتحساب الکترونیکی ابطالی به عنوان صورتحساب مرجع وجود ندارد.
⛔در صورتیکه صورتحساب مرجع از طریق صورتحساب ابطالی باطل شود، صورتحساب های اصلاحی/برگشت از فروش تایید نشده آن (در صورت وجود)باطل می شوند.

صورتحساب الکترونیکی برگشت از فروش
چنانچه پس از صدور صورتحساب الکترونیکی، قسمتی از موضوع معامله،کالا /خدمت کاهش داده شود، فروشنده نسبت به صدور صورتحساب الکترونیکی برگشتی اقدام مینماید. لازم به ذکر است، برای صورتحساب های اصلی و صورتحساب های اصلاحی میتوان صورتحساب الکترونیکی برگشت از فروش صادر نمود. در این نوع صورتحساب مقدار فروش منهای مقدار برگشتی به عنوان صورتحساب برگشتی در نظر گرفته می شود.

جمع بندی
⛔در صورتیکه خریدار مصرف کننده نهایی نباشد و همچنین عضو سامانه مودیان باشد، حداکثر تا سی روز می تواند صورتحساب را صادر تایید یا رد نماید. اگر طی سی روز نسبت به صورتحساب واکنشی نشان داده نشود، صورتحساب به شکل مکانیزه تایید می شود. 
⛔ در صورتی که مقدار کالا نسبت به صورتحساب اصلاحی کاهش یافته باشد می توان صورتحساب برگشتی یا اصلاحی صادر نمود.
⛔ چنانچه تمامی اقلام کالا/ خدمت برگشت داده شود باید صورتحساب ابطالی صادر شود.
⛔مبالغ مربوط به کالا/خدمت در صورتحساب برگشت از فروش نسبت به صورتحساب اصلی نمی تواند تغییر کند.
⛔در صورتحساب با موضوع: اصلاحی و برگشت از فروش، چنانچه هنوز وضعیت تایید صورتحساب مرجع مشخص نشده باشد، امکان استفاده از آن به عنوان شماره منحصر به فرد مالیاتی صورتحساب مرجع وجود ندارد.
در صورتیکه نیاز به کسب مشاوره خصوص صدور انواع صورتحساب دارید، با همکاران ما تماس بگیرید. علاوه بر این در مقاله ای با عنوان همه چیز راجع به سامانه مودیان می توانید کسب اطلاعات نمایید.